Regelmatig spreek ik mensen en denk ik achteraf: ik ben benieuwd hoe het echt met ze gaat

Echte aandacht

Aandacht. Echte aandacht, waar zie je dat nog? Komt deze uitspraak je bekend voor? Dan heb je vast de commercial van die ene brillenwinkel gezien. Of je bent bij ons thuis geweest. Want wij hebben er een handje van om deze slogan te pas en te onpas te gebruiken. Als ik de aandacht van mijn lief probeer te verplaatsen van zijn racefiets naar mijzelf bijvoorbeeld. Of als hij me een verhaal probeert te vertellen terwijl ik een serie zit te kijken. Of als een van onze kinderen gilt, in de gang plast, of er op een andere briljante manier voor zorgt dat we wel moeten reageren.

Vaak brengen we het als grap. Maar zoals dat gaat met grappen: die hebben altijd een kern van waarheid. Want echte aandacht is inderdaad schaars. Regelmatig spreek ik mensen en denk ik achteraf: ik ben benieuwd hoe het echt met ze gaat. Praten over triviale dingen is makkelijk, vertellen hoe het gaat vergt moed. En misschien vergt het nog wel meer moed om ervoor te kiezen om daarnaar te luisteren. Want als iemand je vertelt dat het niet zo lekker gaat, dan moet je daar op reageren. En hoe dan?

Deze zomer keek ik naar de uitzending van Zomergasten met schrijfster Griet Op de Beeck. Ze liet onder andere een gedeelte zien uit een documentaire over de Golden Gate Bridge. Een brug met een macaber randje: op geen enkele andere plaats ter wereld worden zoveel zelfmoorden gepleegd als daar. Elke twee weken springt er wel iemand van af. De meeste mensen overlijden door de klap op het water of door verdrinking.

In de documentaire kwam iemand aan het woord die de sprong wonderwel had overleefd. Hij vertelde hoe hij geen andere uitweg zag en naar de brug was gegaan. Voordat hij over de rand durfde te stappen liep hij een tijd bang en eenzaam heen en weer. Auto’s reden voorbij, mensen zagen hem huilen. Niemand stopte. Op een gegeven moment werd hij op zijn schouder getikt door een toerist. Toch nog. “Would you take my picture, please?” vroeg ze. Hij deed het. Daarna liep ze door.

Ik was er stil van. Als eenzaamheid een dieptepunt kan bereiken, dan was dat hier.

De man overleefde zijn sprong. Goddank, want hij vertelde dat hij tijdens het springen spijt kreeg. Wie weet hoeveel mensen vóór hem diezelfde gedachte hebben gehad… Mensen die het niet meer na kunnen vertellen. Ik vroeg me af wat er zou zijn gebeurd als de toerist niet zo gefocust was geweest op haar Kodak-momentje. Wat er zou gebeuren als we allemaal wat minder gefocust zouden zijn op onszelf. Wat er zou gebeuren als ikzelf wat minder met mezelf bezig was.

Ik ken het gevoel van eenzaamheid wel een beetje. Dat je haast geen licht meer ziet. Vroeger leek het me op zo’n moment heerlijk om weg te zinken in het grote zwarte niets. Tegenwoordig bid ik. Dat helpt: soms veel, soms een beetje. En soms merk ik er bijna niks van en heb ik hulp van andere mensen nodig. Mensen die hun tijd even willen opofferen om naar me te luisteren. Mensen met de open ogen en oren van Jezus.

Jezus is er goed in, in echte aandacht. Daar zijn genoeg verhalen over in de Bijbel. Bijvoorbeeld als hij een Samaritaanse vrouw aanspreekt bij de waterput. Zij weet niet wie Jezus is, maar Jezus weet wel wie zij is. Hij kijkt verder dan haar verhaal en ziet haar echt. En belangrijker nog, hij geeft om haar. Misschien is dat wel de sleutel: luisteren, zien en niet oordelen.

Aandacht. Echte aandacht, waar zie je dat nog? In ieder geval bij Jezus. Maar ik hoop ook af en toe bij mij.

Sietske